Tuinen, botanische tuinen en eeuwenoude parken

Beleef Brescia vanuit een nieuw perspectief: dat van de prachtige tuinen, botanische tuinen en eeuwenoude parken. Van de Franciacorta tot aan het Gardameer, van de Valle Camonica tot aan de Bresciaanse vlakte: onze provincie is rijk aan paradijsjes waarin de natuur domineert met de meest uiteenlopende karakters, bezienswaardigheden voor liefhebbers en ideale plekken om een middagje te ontspannen.

Poseer nog even voor een exclusieve selfie: de reis gaat beginnen!


Het Gardameer, omgeven door tuinen, botanische tuinen en citroengaarden

De vier Grote Italiaanse Tuinen aan de Bresciaanse kant van het Gardameer

Aan de Bresciaanse oever van het Gardameer liggen maar liefst vier locaties die deel uitmaken van het netwerk van de Grandi Giardini Italiani – Grote Italiaanse Tuinen.

giardino-botanico-andre-heller-gardone-riviera
©Heller Garden

Midden in het kloppend hart van Gardone Riviera ligt de Botanische tuin André Heller: een oppervlakte van 10.000 vierkante meter met vegetatiesoorten van over de hele wereld die samen een uniek milieu vormen te midden van beekjes, waterlelies, grotten, Japanse tuinen, bloeiende lusthoven en hedendaagse kunstwerken. Ook het externe gedeelte van het Vittoriale degli Italiani oogst terecht veel lof: dit monumentale complex, te zien vanaf het meer, reflecteert de eclectische persoonlijkheid van zijn oprichter, de dichter Gabriele D’Annunzio. Een van de meest verrassende attracties in het Vittoriale? De resten van het enorme marinefregat Puglia op de heuvel van het park.

Als we iets naar het zuiden afzakken, vinden we midden in het meer ter hoogte van de gemeente San Felice del Benaco het Isola del Garda, een eiland met daarop een imposante villa in neogotische Venetiaanse stijl, omgeven door weelderige tuinen. Een heel bijzondere is de Italiaanse tuin, met hagen en speelse symmetrische vormen waardoor de tuin een tijdloze elegantie uitstraalt. Hier groeien op het lagere terras aan de oever van het meer allerlei fruitbomen – sinaasappels, citroenen, granaatappels, grapefruits, cactusvijgen en olijven. Besteed vooral ook aandacht aan de betoverende bloemen en de palmen afkomstig van de Canarische eilanden. Het eiland is te bezoeken middels georganiseerde rondleidingen.

Het Fort van Lonato en het Huis van de Podestà, erfgoed van de Grote Italiaanse tuinen, bestaat uit het middeleeuwse fort, waar tegenwoordig culturele evenementen worden georganiseerd, en het huismuseum van Ugo da Como met een enorme bibliotheek met ruim 50.000 exemplaren. Het park bij het fort is een prachtig kreupelbos met olijfbomen, wijngaarden en spontane ontstane soorten. De met gras begroeide hellingen met uitzicht op het dorp Lonato zijn een plaatje.

Villa Bettoni di Gargnano
villa-bettoni-gargnano-parco
©Villa Bettoni

Een bezoek aan Villa Bettoni di Gargnano, dat deel uitmaakt van het prestigieuze “Register van de mooiste Italiaanse historische huizen” mag je eigenlijk niet overslaan nu het onlangs is heropend voor rondleidingen. Tijdens deze rondleidingen ontdek je statige zalen waarin beroemde mensen werden ontvangen als Giacomo Puccini, Victor Hugo, Giuseppe Garibaldi en Napoleon Bonaparte. De magnifieke tuin in Italiaanse stijl is aangelegd in een groot park met olijfbomen en citroenboomgaarden, en je kunt er ook de overblijfselen van een oude limonaia bezoeken. Ga naar de officiële website van Villa Bettoni om je rondleiding te boeken.

Limonaie in de omgeving van het Gardameer
limonaia-del-castel-limone-sul-garda
©Visit Limone sul Garda

De limonaie, kassen waarin citrusvruchten worden gekweekt, vormen al meer dan vijf eeuwen lang een karakteristiek kenmerk van het landschap van het hogere Gardameer. Volgens de archieven waren tot aan de eenwording van Italië meer dan honderd limonaie aan het Gardameer in bedrijf, maar daarna werd de handel minder rendabel en raakten de majestueuze terrasstructuren steeds meer in ongebruik.

In de afgelopen jaren zijn enkele limonaie grondig gerenoveerd. Sites die nog steeds in gebruik zijn en opengesteld zijn voor publiek, zijn onder andere de Limonaia del Castel en de Limonaia di Villa Boghi, beiden in Limone sul Garda, e de limonaie van Toscolano Maderno, die je vanaf de pier en vanuit de tuin aan het meer kunt zien liggen. Toeristen zijn dol op de Malora in Gargnano, waar je een workshop kunt volgen getiteld “De kunst van citroenen telen aan het Gardameer“. Je gaat vijfhonderd jaar terug in de tijd en leert alles over de ambachtelijke bewerkingsmethoden in de citroenteelt.

De trots van dit immense erfgoed is Pra dela fam, de grootste limonaia van het Gardameer. De limonaia ligt vlak bij het strand van Tignale en herbergt 88 citrusplanten, waaronder citroenen, bittere en zoete sinaasappels, ceders, grapefruits, mandarijnen en bergamotten. Het dak van de constructie wordt geopend en gesloten met traditionele technieken. Vanaf 1985 werd de limonaia gerestaureerd, en sinds 2011 maakt het complex deel uit van het nationale ecomuseum. Sinds 2017 worden er rondleidingen en proeverijen georganiseerd.

Ingebed tussen stad en meer: Villa Mazzucchelli

Op weg naar Brescia raden we je aan om even te stoppen bij Villa Mazzucchelli in Mazzano. In de villa zijn twee musea gevestigd: het Modemuseum en het Wijn- en Kurketrekkersmuseum. De zalen zijn rijkelijk gedecoreerd met fresco’s en het seculiere park is van een betoverende schoonheid. Dankzij deze elementen is deze villa tegenwoordig een standaard element van toeristische uitstapjes in het achterland van de stad en in het gebied van het lagere Gardameer.

Nadat het totale gebied van maar liefst 60.000 m² in 1755 was voltooid naar typisch Italiaans ontwerp, is het park in 2013 opengesteld voor publiek. Er zijn oude landbouwwerktuigen te zien en een Libanese cederboom van meer dan 260 jaar oud. Voor informatie en reserveringen: www.villamazzucchelli.it.


Grote Italiaanse tuinen in de Franciacorta

Het netwerk van de Grote Italiaanse tuinen kon niet onverschillig blijven voor de charme van de Franciacorta. Het huismuseum Stichting Zani in Cellatica kreeg een vermelding voor zijn Italiaanse tuin, die zich een weg baant tussen sculpturen, fonteinen, laantjes, waterlelies en kunstig snoeiwerk met als resultaat een buitengewoon fascinerende wandelroute. Veel oriëntaalse invloeden, zoals macro Bonsai bomen en Chinese jeneverbes, en zelfs Japanse koikarpers die de waterplanten tot leven brengen. Het park is de kroon op het huismuseum dat maar liefst 850 meesterwerken herbergt, waaronder kunstwerken, meubels en schilderijen van de hand van vermaarde kunstenaars als Canaletto, Tiepolo en Boucher.

Niet alleen een must voor wijnliefhebbers: de Vigne di Bellavista vormen het kloppend hart van een van de bekendste wijnen van het Franciacorta DOCG-keurmerk. Van de wijngaard met 206 hectare aan biodiversiteit tot aan de wijnkelders: de wijnmeesters laten je de zeldzame verwerkingsmethode zien, die slechts door een paar wijnhuizen in de wereld wordt gebruikt.

giardino-rose-castello-quistini-rovato-franciacorta
©Castello Quistini

Maar de Franciacorta heeft nog meer verrassingen in petto! De tuin van Kasteel Quistini in Rovato is bijvoorbeeld opgedeeld in verschillende gebieden en is met name bijzonder vanwege het sprookjesachtige doolhof van rozenstruiken en de bio-energetische tuin, die in 2004 is aangelegd volgens het oude concept dat bepaalde plantensoorten therapeutische eigenschappen bezitten. Dan is er de brolo, een tuin met bijzondere vruchten waarvan sommige zeer zeldzaam , en een hortus met ongeveer 50 geneeskrachtige planten. De tuin is geopend in de lente, de zomer en de herfst en er worden evenementen en ambachtelijke workshops georganiseerd.

Een andere locatie die veel aanzien geniet is het Beeldenpark van de Franciacorta: 61.000 hectare groen en 13 hedendaagse kunstinstallaties die zijn ontworpen door kunstenaars jonger dan 30 jaar uit verschillende landen. Het park is alleen op afspraak te bezoeken door contact op te nemen met de receptie van Albereta: tel +39 030 7760550 – info@albereta.it.


Tuinen en natuur op de Bresciaanse vlakte

Minder bekend maar zeker even mooi: de Bresciaanse vlakte is bezaaid met groene gebieden die de ideale bestemming vormen voor een dagje ontspanning. Het Park Angelo e Lina Nocivelli in Verolanuova heeft bijvoorbeeld een plaatsje weten te veroveren op de lijst van de Grote Italiaanse Tuinen dankzij de gechoreografeerde waterpartijen, de struiken waar vogels graag hun nest in bouwen en de sierlijke paden met tufsteenranden. Deze plek is zeer geliefd bij gezinnen met kinderen. Bij het park hoort een amfitheater met een podium en trappen en er is een moderne kiosk-bar en een groot terras.

Ook het Kasteel van Padernello, waar een oase van rust wordt gecompleteerd door onvergetelijke zonsondergangen, zorgt voor aangename verrassingen. Eén daarvan is Giuliano Mauri’s Ponte San Vigilio, die je met een lokale gids kunt bezoeken voor een holistische ervaring in direct contact met de natuur. Ga voor meer informatie naar het gedeelte “Eventi” op de site www.castellodipadernello.it (in het Italiaans).

Een laatste eervolle vermelding is voor de groene omgeving rondom Kasteel Bonoris in Montichiari, dat bestaat uit verschillende gebieden waaronder een bebost gedeelte, het grote park met eeuwenoude bomen en de hangende tuin van waaruit je een mooi uitzicht hebt op de stad.


Seculiere parken van de thermen van Brescia

Parken van de thermen in Valle Camonica

parco-delle-terme-boario-valle-camonica

Volledig omgeven door een oase van rust, en dat al drie eeuwen lang. De Thermen van Boario, bekend vanwege hun hydrotherapieën, bieden sinds de volledige renovatie in 2008 een modern aanbod voor de liefhebber van thermaal toerisme. Het park van de thermen van Boario is een goede plek voor sporters of voor iedereen die gewoon beschut tegen de zomerse hitte de stress van alledag van zich af wil schudden: het seculiere park beslaat maar liefst 130.000 m² en heeft een trimbaan, een botanische tuin en het nieuwe Adventure Park. Natuurlijk zijn er thermale bronnen met verschillende soorten bronwater, en een restaurant. Toegang tegen betaling; ga voor meer informatie naar de officiële site van de Thermen van Boario.

Ook het Parco delle Terme di Angolo, vlak bij Boario, is onlangs gerenoveerd. Het park grenst aan de rivier en is een in stilte gehuld gebied met vijvers, eeuwenoude planten en vlakke paden. Het park is vrij toegankelijk. De thermen zijn op dit moment gesloten.

Thermen van Vallio en de nieuwe botanische route

Ten slotte wijzen we je op de vele mogelijkheden die de Thermen van Vallio in Valle Sabbia te bieden hebben. De onlangs aangelegde botanische route is een uitbreiding van het grote dennenbos naast het gebouw. Hier kan de bezoeker tijdens een wandeling ontspannen en tegelijkertijd een grote verscheidenheid aan inheemse, geneeskrachtige en eetbare planten ontdekken. Dit alles bevindt zich op slechts een paar kilometer afstand van het mediterrane klimaat van het Gardameer.


Andere parken, botanische tuinen en tuinen in de provincie Brescia

Andere parken die het groene aanbod van onze provincie verrijken zijn:

Alpiene botanische tuin “Vivione” in Paisco Loveno (Valle Camonica)

Deze tuin richt zich op wetenschappelijke overdracht en bevat zo’n 400 soorten die typisch zijn voor de oostelijke Orobische Alpen (ook wel bekend als de Bergamaskische Alpen). De tuin is opgedeeld in 16 sectoren die allemaal horen bij een specifieke habitat. De tuin heeft een xylotheek (houtverzameling van verschillende soorten bomen) en een educatieve ruimte met interessante objecten uit de wereld van insecten en mineralen.

Voor meer informatie: www.foresteriagiardino.it

Botanische tuin G.E. Ghirardi in Toscolano Maderno (Gardameer)

Botanische tuin van meer dan 10.000 m², momenteel eigendom van de Universiteit van Milaan en beheerd door de vakgroep Biologie. Veel geneeskrachtige soorten uit China, Zuid-Amerika en Zuid-Afrika.

Voor meer informatie: www.prolocotoscolanomaderno.com

Botanische tuin van Montagnola in Brescia

Aangename naturalistische route aan de noordkant van de Cidneo, de heuvel waarop het Kasteel van Brescia staat. De heuvel bestaat uit weiland, bos, drasland en steenachtige grond, beekjes, siertuinen en zelfs dennenbossen, als aandenken aan het oude park dat in de jaren negentig is gesloten. Dankzij het koude microklimaat gedijen de kastanjes, eikenbomen en haagbeuken hier goed.

Voor meer informatie: www.comune.brescia.it

Parco delle Erbe Danzanti (‘Park van de dansende kruiden’) in Paratico (Iseomeer)

Dit prachtige gebied aan het meer was vroeger een aanlegplaats voor binnenschepen en was tot een paar jaar geleden niet in gebruik. Het is helemaal opnieuw ingericht met ingeplande groene zones van verschillende afmetingen, bloembedden en grote vintage aandoende bassins. De oude treinsporen voor goederenvervoer zijn in het nieuwe concept intact gehouden. Dankzij deze ingreep kun je nu nog meer genieten van het adembenemende uitzicht en de loopbrug die zo geliefd is bij toeristen.

Voor meer informatie: www.comune.paratico.bs.it 

Parco dei Taxodi in Paratico (Lago d’Iseo)

Een boswandeling over verhoogde wandelpaden langs meer dan 200 waterbomen, op ontdekkingstocht door een ​​omgeving met een zeer hoge biodiversiteit die onderdak biedt aan prachtige blauwe reigers. Het park maakt deel uit van de gemeente Paratico en ligt aan de oever van de rivier de Oglio, aan de monding van het Iseomeer. Het park is onlangs gerenoveerd en is momenteel alleen in de zomer in het weekend geopend, op vaste tijden.

Voor meer informatie: www.comune.paratico.bs.it

Orto botanico delle Conifere (botanische coniferentuin) in Ome (Franciacorta)

Met maar liefst 7 verschillende coniferenfamilies en 82 aanwezige soorten is deze botanische tuin van Ome een paradijs van rust, ver weg van het autoverkeer. De tuin is alleen te voet bereikbaar vanuit het gehucht Valle en is erg populair bij schoolkinderen.

Voor meer informatie: www.comune.ome.bs.it

Deel